KEREKE UYA NGA HA BIVHILI

0908 - Venda

1. Naa! Zwiamba mini uri "kereke"? Sa zwine ipfi kereke la amba zwone uya nga ha Bivhili.

A. Uya nga ha ipfi la Lugerika "Ekklesia" zwi amba uri kereke zwa dovha zwa amba tshivhidzo kana mutangano wo tou rambiwako.

B. Ili ipfi li nga shumiswa nga ndila inwe na inwe yo dikhethaho kha tshivhidzo tshinwe na tshinwe. Hezwi zwi ombedzelwa hafhu kha Mishumo ya Vhaapositola 19:23-41. Liipfi "ekklesia" li shumiswa luraru, la shumiswa luthihi kha vese 32: "Vhanwe vhathu vho vha vha thu vho vha tshi lilela tshithu tshithihi, vhanwe vhathu vho vhudzisa mubudziso nga ha tshnhidzo (kha ekklesia) nga u sa divha tshine vha fanela u itta tshone. Afha mafhungo mahulwane o livhiswa kha mutangano wo vhumbwa nga vha vhumbi vha tsimbi tsetha nauri vhathu vha fanela uvha na zwine vha takalela zwone vhutshiloni havho vhalani kha vese 25. Zwidovha hafhu ambiwa kha vese 39: "Musi ni na thaidzo dzine dza ni dina ni fanela u ita mutangano kana tshivhidzo uri ni do kona u tandulula thaidzo iyo ine na vha nayo. Hezwi zwiambelwa kha khothe khulwane ya milayo ya Vhagerika. I dovha ya shumiswa lwa vhuraru kha vese 41: "Musi ono fhedza u amba izwo zwothe ambo dira tshivhidzo (kana ekklesia) kha tshi balangane." Hezzwi zwi ambelwa kha tshivhidzo tshenetshi tshithihi tshifanaho na tshire kha vese 32. Hune ipfi ili la shumiswa hone nga vhudalo kha Mishumo ya Vhaapostola 7:38. Ndi ene Mushe we a vha ena vhathu vha Israele sogani, ngei thavhani ya Sinai, a vha na Murunwa we a amba nga ene na vho khotsi ashu. Ndi ene o tanganedzaho mirero itshilaho, ye a ri fha. "Hezwi zwi ambelwa kha tshivhidzo kana mutangano wa vhana vha Israele, vhe vha bviswa nga Mudzimu shangoni la Egipita."

C. Yesu u dzhia ili ipfi lo dikhethaho a li shumisa kha tshivhidzo kana tshigwada tsho dikhethaho r zwi vhidza uri "tshivhidzo tshanga, kana tshigwada tshanga kana Kereke yanga" O vha a tshi nga di zwi amba nga mulomo wawe, "ndi do vhumba tshivhdzo tshanga."

2. Ndi vho nnyi mirado ya kereke Bivhilini?

Ndi vhothe vho tshidzwaho. Vho tshidzwaho na mirado ya kereke ndi tshithu tshithihi ngomu Bivhilini. Hezwi zwi wanala zwi zwa ngoho arali ri tshi nga vhala Mishumo ya Vhaapositola 2:47 ... "Rendani Mudzimu, uri ni do kona u takalelwa nga vhathu vhothe. Murena o engedza izwi nga kereke u itela uri ri kone u tshifhinga tshothe." Zwenezwo ri a kona u zwi vhona zwauri vhathu vho mbo di tshidzwa, Murena ovha engedza nga kereke. Manwalo a amba uri vhathu vha a tshidzwa tshifhinga tshothe zwenezwo vhathu vhenevha vha a engedzwa nga Murena kerekeni tshivhinga tshothe. Vhambedzani Vhaapostola na Vhaefesa 1:22-23. Hune vhungoho vhufanaho ha bviselwa khagala.

3. Naa ndi vho nnyi mirado ya u thoma Bivhilini?

Phindulo yone ya vhukuma i nga di vha tshithu tshithihi, tshenetsho tshi nga vha, "Avho vhathu vhe vha thoma u tshidzwa." Kha Mishumo ya Vhaapostola, ndima ya vhuvhili ri vhudzwa nga ha vhathu vhe vha u tshidzwa shangoni vhe vha tshidzwa nga malofa a Khirisito zwivhini zwavho (Mishumo ya Vhaapostola 2:14-47). Ndi hone he Khirisito a thoma hone tshivhidzo tshawe, tshe tsha vha tshi na vhathu vha zwigidi zwiraru. A vha vhathu vho vha vho tou "vhidzwa" nga Khirisito nga u funza hawe mulaedza wa mafhango a Mudzimu e a diswa nga Vhaapostola. Avha vhathu vho tou vhidzwaho vho vhumba tshivhidzo tshawe kana "kereke yawe" nga muhumbulo wa ngoho, ngauri vho tshidzwa nga maloofha awe e a shuluwa tshifhambanoni maduvhani o fhelaho. A huna ane a nga vha na muhumbulo wone wa vhukuma u fanaho na zwe Khiristo avha e zwone.

Fhindulani mbudziso dzitevhelaho nga ndila yo teaho:

Ndi tshini kana ndi nnyi we a fhata kereke ye Yesu a i fhulufhedzisa?

Phindulo: VhaKririsiro.

Ndi tshini tsho itaho VhaKririsito?

Phindulo: Mafhungo a madifha. Vharoma 1:16; "Ngauri a thina thoni ndi tshi amba mafhungo madifha a Khirisito, ngauri one ndi maanda a Mudzimu, a u tshidza vhothe vha tendaho vha tendaho, o thoma vha vha-Yuda, zwino o ya kha Gerika." 1 VhaKorinta 15:1-2a, "Zwino ndi a di divhadza kha vhoinwi, mafhungo madifha e nda ni funza one, na dovha na a tanganedza, ane na dovha na ditika ngao, ane na do kona u tshidzwa ngao."

Ndi dzifhio mbuno dza Vhafunziwa vha Yesu uya nga ha mafhungo madifha?

Phindulo: Ndi lufu, bulungo na u vuwa ha Kririsito. 1 VhaKorinta 15:3-4.

"Ngauri mahulwane a phanda ndo ni nekedza e na nne nda tou a tanganedza a u ri: Khirisito o fela zwivhi zwashu a tshi tevhedza manwalo."

Naa mbuno idzi dzo thoma lini u funzwa?

Phindulo: Nga duvula la vhutanu vho fhambana na Khiristo. Vhalani Mishumo ya Vhaapostola ndima ya vhuvhili.

Naa avha vhathu vha zwigivi zwiraru vho ita zwifhio musi vho no pfa mulaedza wa Mudzimu?

Phindulo: VhaKhirisito vha u thoma shangoni. Vhothe vho vhumba tshivhidzo, naa avha VhaKririsito vhothe vho vhumba mini?

Phindulo: Kereke ye ya fhulufhedziswa nga Yesu kha Mateo 16:18.

4. Ndi tshini tshe tsha vhaa tshi tshi todea kha u tshidzwa kana uri muthu a vhe murado wa kereke Bivhilini?

A. Vho pfa nga ha mafhungo madifha. Mishumo ya Vhaapostola 2:14-37; "Zwino musi vho no pfa izwi..."

B. Vha tshi pfa mafhungo madifha. Mishumo ya Vhaapostola 2:37b; "Vho thavhea dzimbiluni dzavho."

C. Vho vhudzwa upfi vha rembuluwe zwivhini zwavho. Mishumo ya Vhaapostola 2:38a "rembuluwani."

D. Vhothe vhatendi vho dibula lutendoni lwavho. VhaRoma 10:9-10. "Ngauri wo tenda mbiluni vhimgoho ha Mudzimu zwi tshi bva mbiluni, nga uri u tanzilela zwi isa lutendoni.

E. Vho vhudzwa upfi vha lovhedzwe uri vha do kona u hangwelwa zwivhi zwavho na uri vha do tanganedza mpho ya Muyamukhethwa. "Zwenezo Petro a mbo ri khavho. Rembululwani uri ni lovhedze munwe na munwe wa vhoinwi dzinani la Yesu Kririsito uri ni do kona u hangwelwa zwivhi zwanu, ndi hone ni tshi do kona u wana mpho ya Muyamukhethwa." Mishumo ya Vhaapostola 2:38.

F. Uya nga ha u thonifha havho zwe a amba zwibuleni, vho tshidzwa, vhothe vha vhumba "ekklesia" kana kereke ye ya fhulufhedziswa nga Yesu kha Mateo 16:18.

5. Naa ndi mvelaphanda ifhio ine kereke ya vha nayo Bivhilini?

Musi muvhuso wa Yerusalema u. Tshi wiswa nga muvhuso wa Roma Vha-Israele vho thoma u balangana na shango lothe vha tshi funza fhungo la Mudzimu. (Mishumo ya Vhaapostola 8:1-4). Zwivhidzo zwo thoma u fhatwa na dzidorobo nnzhi dza Roma. Izwi zwo bviselwa phanda na dzimishinari dza Muapositola Paulo na vhanwe. Divha zwa kale ya pfunzo iyi i nga wanala nga u vhala Mishumo ya Vhaapostola nga vhudalo.

6. Ndi nnyi thoho ya kereke Bivhilini?

Khirisito ndi ene thoho ya kereke, a dovha a vha zwothe nama na muya. Kha VhaEfesa 1:22-33 ri wana zwauri: "O vhea zwithu zwothe uri zwi vhe nga fhasi ha milenzhe yawe, a mu vhea uri avhe thoho ya zwithu zwothe kerekeni, ine ya vha Muvhili Wawe, u dala hawe zwi i ta uri dale zwothe." Khiristo ovha o dala "Maanda Othe." Mateo 28:18. "O newa maanda mahulu VhaKolosa 1:18.

7. Naa vhahulwane kana vharangaphanda vha kereke ndi vho nnyi Bivhilini?

A. Huna vhahulwane vhatanu: Vhaapostola, vhanwe ndi vhaporofita, vhanwe ndi vhaevangeli, vhanwe ndi vhahulwane vhanwe ndi vha diakoni. VhaEfesa 4:11 "Huno ene mune vhanwe o vha fha uri vha vhe Vhaapositola, vhanwe vha fhiwa Vhuporofita, vhanwe a vha ita vhaambi vha mafhungo madifha, vhanwe a vha ita lisa na vhafunzi." Kaha VhaFilipi 1:1 ro amba nga vhahuluuuuuwane vha madiakoni. Hezwi zwi dovha zwa wanala 1 Timotheo 3:3-13.

B. Vhahulwane vhavhili vha u thoma, vhaapositola na vhaporofita vho vha vhe vha tshifhinganyana. Vho do fheliswa musi mishumo ya zwe vha dela zwone isi tsha ya phanda. U vhu vhungoho vhu bviselwa khangala nga zwithu zwivhili: Nga ndalukano ya vharangaphanda avha. Vhaapositola; Luka 24:46-48; Mishumo ya Vhaapositola 1:8, 22b; Mateo 16:19; Mateo 18:18; Vhaporofita: 1 VhaKorinta 14:29-33; VhaEfesa 3:5; 1 VhaKorinta 13:8-10.

C. A vha vhanwe vhahulwane vhararu vhaevangeli, vhahulwane na vhadikoni a si vhane vha tou vha na mushumo muhulwane Bivhilini fhedzi vho newa maimo a tshothe kereken ngomu Bivhilini. Havha ndi vhone vhothe vharangaphanda vhe a vha nea uri vha tshimbidze mishumo ya kereke. Mudzimu ho ngo hangwa uri kereke i tshimbidzwe nga ndila yo teaho ine ya takalelwa nga vhothe, fhedzi o ri nea Maano Awe nga ipfi lawe u itela u ri tanzwa uri ri ite mishumo yo lugaho. 2 Timotheo 3:16-17. U amba uri: liipfi "Vhabishopho" na uri "vhahulwane" zwi amba tshithu tshithihi. Sedzani kha Tito 1:5-7 na Mishumo ya Vhaapostola 20:17-18. Mishumo ya tshimbidza kereke yo vha i tshi itwa nga vhahulwane kha dzi kereke dza kale.

8. Ndi muvhuso u fhio une kereke ya vha nawo Bivhilini ya shumisa yone?

Muvhuso u vha na mushumo tshivhidzoni, fhedzi tshivhidzo tshivhuswa nga vhahulwane u itela u thivhela ndado ya maitele. Tshivhidzo tshivhidzo tshivha hone arali vhathu vhothe vho no vha na khunguwedzo kana vha tshi dipfa vho kwamea kha mishumo minwe na minwe ine inga itwa; arali hu si zwenezwo muvhuso wa vhahulwane u shumiswa u vhusa muvhili wa kereke, muhumbulo muhulwane wo bviswa nga thoho ya kereke, Jesu Khirisito. Vhalani manwalo a tevhelaho nga vhuronwane: Mishumo ya vhaapostola 6:1-6; 13:1-3; 1 VhaKorinta 5:4-5; 2 VhaKorinta 8:19; Mishumo ya Vhaapostola 11:30; 20:17; 21:17-18.

9. Na kereke Bivhilini i ombedzela hani ku rabelele kwayo?

Nga u isa phanda na u didzima "nga pfunzo dza Vhaapostola, vhafunziwa, u kovhekanya tshinkwa na nga thabelo." Mishumo ya Vhaapositola 2:42. Nga u amba na vhanwe vhathu nga dziphisalema nga u imba ri tshi renda Mudzimu na u imba nyimbo khethwa, zwilidzo zwine ra lidza ri tshi renda Murena. VhaEfesa 5:19; VhaKolosa 3:16; Vhambedzani Mishumo ya Vhaapostola 20:7; na VhaHevheru 10:25.

10. Naa vhuthini ha kereke vhu nga ndila ifhio Bivhilini?

Huna kereke "nthihi" fhedzi ine ya talutshedzwa kha Thesitemente Ntswa. Vhuthini hayo vhu nga wanala kha thalutshedzo dzi tevhelaho: Hy ambiwa upfi ndi muvhili muthihi. VhaEfesa 1:22-23; 1 VhaKorinta 12:13.

Vhu vhidzwa upfi ndi sambi lithihi, kana sambi Yohane 10:16.

Ha dovha ha ambiwa sa "Muvhuso" Muvhuso muthihi fhedzi. Mateo 16:19.

Ya vhidzwa sa "ndila", ndila nthihi fhedzi. Mishumo ya Vhaapositola 9:2.

Ya vhidzwa upfi "tshifhato tsha Mudzimu".

Tshifhato tshithihi fhedzi. 1 VhaKorinta 3:9.

Ya vhidzwa upfi "nndu khethwa", nndu Nthihi fhedzi. 1 Petro 2:9.

Ya vhidzwa upfi "kereke yanga", kereke nthihi mateo 16:18.

U khethekanywa ha muvhili uyu hu a kaidzwa na u khakhululwa. 1 VhaKorinta 1:10-13; VhaRoma 16:17-18.

11. Ndi madzina afhio ane a shumiswa nga vhathu kha kereke?

A. Huna madzina o fhambanaho ane a shumiswa nga VhaKhirisito, linwe na linwe kha madzina ayo lina zwine la amba zwone. Manwe a o ngeya: "Vhafunziwa" (Mishumo ya Vhaapositola 6:1) zwien zwa amba uri "vhagudi"; "vharabeli" (Mishumo ya Vhaapositola 9:13) zwine zwa amba vhudipfari ha Vhakhirisito; "vhakomana na vharathu" (Mishumo ya Vhaapositola 6:3) zwine zwa amba vhushaka kana vhukonani ha vhatendi na vhanwe vhatendi; "Vhakhirisito" (Mishumo ya Vhaapositola 11:2b), ndi hune ha sumbedzwa zwine ra vha nazwo, zwenezwo ndi, "vhuthihi ha Khirisito".

B. Huna manwe madzina ane a shumiswa kha muvhili muthihi kana kereke. Manwe ngao ngea: "kereke" (Mishumo ya Vhaapositola 9:31) "Kereke ya Mudzimu" (1 VhaKoronita 1:2) "Kereke ya nwana wa u thoma" (VhaHevheru 12:23) "Muvhili wa Khiristo" (1 VhaKorinta 12:27) "Dzikereke dza Khiristo" (VhaRoma 16:16), "dzikereke dza mulalo" (1 VhaKorinta 14:33).

Dzhielani hezwi nzhele: Haya madzina othe ndi o dikhethaho nga ndaela ya Muyamukhethwa. Zwenezwo, sa avho vhane vha tama zwa u thonifha Mudzimu, ri do shumisa madzina e a ri nea one uri ri a shumise kha vhathu kana kha dzikereke.

12. Naa ndi zwifhio zwileluwaho kerekeni uya nga ha Bivhili?

"Ndi a tenda", sa izwi lutendo lu tshi isa u tshidzwani, Thesitemente Ntswa a i kondi zwenezo kereke a i wanali nga tshivhumbeo tsha maipfi, fhedzi nga ngomu ha muthu, onoyo muthu ndi Yesu Khirisito. A huna tshinwe tshithu nga nnda ha u tshidzwa. Mishumo ya Vhaapostola 4:12. Sedzani kha 2 Timotheo 1:12. Musi muthu a tshi toda thuso, a nga si do humbela zwidzimu zwisikwa nga vhathu lutendoni. O vhudzwa upfi u tshidzwa hu wanala kha Khirisito. Mishumo ya Vhaapostola 2:37-38; VhaGalata 3:27' VhaRoma 6:1-4.

13. Naa ndi tshihumbudzo tshifhio tshe tsha sumbedzwa nga kereke Bivhilini?

A. Duvha la Murena, lone duvha la u thoma ha vhege. Heli ndi lone duvha lo khethwaho nga Khirisito nga u vuwa hawe vhafuni. (Luka 24:1-2; Yohane 20:26) Henefha ndi he kereke ya luvhangana vha tshi khou dzudzanye uri vha nga rabela hani Mudzimu nga Yesu Khirisito. Mishumo ya Vhaapositola 20:7; Nzumbululo 1:10; Mishumo ya Vhaapositola 2:42. (Duvha la Pentekosite lo vha li nga duvha la u thoma ha vhege.

B. Maanda a Murena. Hezwi ndi zwo bveledzwaho nga Yesu (Luka 22:19), uri vhana vhawe na vhone vha di dzhenise khazwo. (1 VhaKorinta10:16-17). Zwo newa sa tshifanyiso u itela vhuthihi ha vhana vha Mudzimu, (1 VhaKorinta 10:17) sa vhathu vhane ra toda vhutshilo ha VhaKhirisito (Yohane 6:53-58; 1 VhaKorinta 11:30).

14. Naa ndi vhudipfari vhufhio vhune ha wanala Bivhilini?

Tshi vhusaho ndi lutendo fhedzi na ndowe ndowe ine ya itwa nga maipfi sa zwine a bvelela zwone zwino kha Thesitemente Ntswa, hezwo zwo vha hone nga Muyamukhethwa kha Vhaapositola. Kereke yo vha i tshi vhuswa nga maipfi a bvaho ha Murena we a amba uri a ri tanzwe zwivhini "tshothe uri ri kone u ita mishumo yo lugaho tshifhinga tshothe," 2 Timothi 3:16-17; 2 Petro 1:3. U ita zwe ra laedzwa nga Mudzimu kha u laula kere zwo thaphuwa zwa dovha zwa fhelela.

15. Naa kereke i lifhelwa hani Bivhilini?

Nga u bvisa tshafumi na nga u dinetshedza ha vha vha Mudzimu.

A. U bvisa tshafumi ndi maano a Mudzimu a tshi itela u tikedza Mishumo yawe. 1 VhaKorinta 9:13-14. "A ni zwidivhi zwauri vho shumaho zwa nndu khethwa vha la zwa nndu khethwa? Na uri vha dzulaho vhe tsini ha aletari, zwa hone vha kovhana na aletari a ni zwi divhi naa? Na hone Mudzimu o ralo-vho a tshi laya ari: Vhahulwane vha mafhungo madifha nga vha tshile nga mafhungo madifha."

B. Maleaxi u kaidza vhathu kha khombo ya u fhura Mudzimu. - Maleaxi 3:8-10. Yesu u tutuwedza uri hu bviswe tshafumi. - Mateo 23:23.

C. Yesu u bvisela phanda zwe zwa vha zwi tshiitwa kha Thestemente ya kale. Hongo vhuya a fhungudza. Mateo 5:20-22; 27-28; 43-44. Zwenezwo tshafumi tshi fanela u bviswa nga ndila yo teaho.

16. Naa mushumo wa kereke ndi u fhio Bivhilini?

A. U funza mafhungo madifha. Mariko 16:15, Mishumo ya Vhaapositola 8:4. Hezwi zwo vha zwi tshiitwa nga vha evangeli na nga VhaKhirisito vhukati ha magogo na musi vha tshi dzhena nndu nga nndu. Mishumo ya Vhaapositola 20:20; 5:42; 11:12-15.

B. U ita uri hu vhe na vhafunziwa. Mateo 28:19a. Heyo yo vha 1 yone ndila ya u tangana ha vhanna na vhafumakadzi nga ndaela ya vhenevha vhathu vho mbo divha "Vhafunziwa vha Yesu".

C. U lovhedza avho vhathu vhe vha vha vhe na ndivho ya zwine vha todo kha u tshidzwa na uri vha do kona u vhona Yesu mutshidzi wavho. Mateo 28:19b.

D. U funza vhenevha vhathu nga "maipfi othe a vhutshilo ha lino shango." Mishumo ya Vhaapostola 5:20; Mateo 28:20.

E. Vhenevha vhathu vho vha vha tshi kuvhangana vhothe tshivhidzoni, u itela uri vha vhe vha fhulufhedzeaho na uri vha kone u divhusa, vha kone u di thusa, vha kone u hudza dzikereke. 2 Thimoteo 2:2; Mishumo ya Vhaapostola 13:1-4.